Rodzaj czynnika nośnego jest podstawą klasyfikacji kolektorów słonecznych na kolektory powietrzne i kolektory cieczowe.
Wśród kolektorów powietrznych wyróżnia się kolektory z przepływem powietrza: nad absorberem, pod absorberem, nad i pod absorberem oraz przez absorber. Kolektory te szeroko rozpowszechnione są w rolnictwie, wykorzystuje się je do osuszania drewna i płodów rolnych. Wyżej wymienione urządzenie stosuje się także do ogrzewania pomieszczeń oraz podgrzewania ciepłej wody użytkowej.
Przekrój kolektora próżniowego
Ze względu na zastosowaną konstrukcję wśród kolektorów cieczowych wyróżnia się najczęściej płaskie i próżniowe. Najbardziej rozpowszechnionymi rodzajami kolektorów próżniowych są „Heat Pipe” i CPC. Dokonując wyboru kolektora należy zwrócić uwagę na miejsce, w którym urządzenie zostanie zamontowane. Kolektory płaskie i próżniowe bez najmniejszych kłopotów mogą być instalowane na spadzistych dachach. Problem pojawia się wówczas, gdy dach jest płaski wtedy kolektory płaskie wymagają zastosowania dodatkowej konstrukcji nośnej. Natomiast na pionowe ściany poleca się zdecydowanie kolektory próżniowe.
Decydując się na montaż kolektora słonecznego należy przede wszystkim zwrócić uwagę na przeznaczenie kolektora czy ma on produkować ciepłą wodę użytkową (polecane kolektory płaskie), czy też ogrzewać pomieszczenia (polecane kolektory próżniowe). Kolejnymi ważnymi kwestiami są: wydajność kolektora, nośność dachu, cena, okres gwarancji, renoma firmy. Na rynku dostępna jest szeroka gama urządzeń spełniających wymagania nawet najbardziej wymagających klientów, dlatego też każdy z pewnością znajdzie dla siebie odpowiednie rozwiązanie. Koszt zakupu kolektora słonecznego nie należy do tanich inwestycji, jednak przedsiębiorstwa, jak i osoby fizyczne mogą starać się o dofinansowanie w celu realizacji przedsięwzięcia. Artykuły poświęcone poszczególnym rodzajom kolektorów z pewnością ułatwią Państwu wybór.
Po zamontowaniu urządzenia należy pamiętać o corocznym przeglądzie poszczególnych elementów instalacji słonecznej.
Kolektory cieczowe wykorzystywane są przede wszystkim do ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych oraz do produkcji ciepłej wody użytkowej.
Urządzenia te charakteryzują się wyższą wydajnością w porównaniu z kolektorami powietrznymi. Absorber zwykle wykonany jest z metalu, rzadko do jego produkcji wykorzystuje się tworzywa sztuczne. W rejonach świata, gdzie występują ujemne temperatury jako czynnik roboczy wykorzystuje się, np. glikol, ergolit. W momencie, gdy zastosuje się wodę absorber nie może być wykonany z aluminium oraz ze stali galwanizowanej i węglowej. Zamiast nich do produkcji używa się tworzywa sztuczne, stal nierdzewną oraz miedź. Koszt zakupu skomplikowanej instalacji jest bardzo wysoki, co stanowi poważny problem dla wielu potencjalnych klientów. W przypadku awarii istnieje niebezpieczeństwo zalania obiektu.
Kolektory powietrzne świetnie sprawdzają się w rolnictwie do suszenia płodów rolnych (np. ziarno zbóż) i drewna. Wspomagają również ogrzewanie budynków mieszkalnych i inwentarskich, czasami wykorzystywane są do ogrzewania ciepłej wody użytkowej.
Aparatura ta odznacza się niższą sprawnością, istnieje także problem związany z magazynowaniem powstałego ciepła. Do produkcji absorbera najczęściej wykorzystuje się tworzywa sztuczne, metale oraz materiały powszechnie używane w budownictwie. Czynnik roboczy stanowi powietrze, które ze względu na swoje właściwości fizyczne nie podlega procesowi korozji, dodatkowo nie skrapla się i nie zamarza przy temperaturach występujących w ciągu doby i roku. Zaletą powietrza jest jego ogólna dostępność oraz brak kosztów związanych z jego nabyciem i wykorzystaniem. Kolektory powietrzne mogą być używane tylko sezonowo, w okresie zimowym niezbędne jest dogrzewanie, np. elektryczne, olejowe. Kolejnym mankamentem jest hałas powstający w wyniku pracy wentylatorów. Argumentem przemawiającymi za urządzeniem jest jego cena, jest on zdecydowanie tańszy w porównaniu z kolektorem cieczowym, dodatkowo jest dużo lżejszy. Kolektor powietrzny produkuje ciepło niskotemperaturowe.
